Maak van je groep leerlingen een (h)echte klas

Een vragenlijst voor jouw klas

Soms is het handig om een thermometer in je groep te hangen. Even kijken hoe het gaat. Een klas vormen doe je niet één keer per jaar. Maar elke dag weer. De mythe van “de eerste 8 weken” moet doorbroken worden. Natuurlijk is het belangrijk om jezelf goed te positioneren, de klas te doorgronden, omgangsvormen te bepalen en deze vast te leggen in gezamenlijke afspraken. Of je dit nu doet met klasafspraken of op een andere manier. Leer je leerlingen vooral hoe ze met elkaar om moeten gaan. En hoe ze met jou om moeten gaan. En jij met hen. Dat is een continu proces, niet iets dat je tot aan de herfstvakantie doet en daarna nooit meer.

Uiteraard heb je hier gesprekken over. Even kort tussendoor of in een toegewijd tijdstip. Of je nu mentor bent, op de basisschool werkt of vakdocent bent. Iedere leraar is gebaat bij een positief groepsklimaat waarin de leerlingen zichzelf kunnen zijn en op elkaar kunnen vertrouwen.

Deze vragenlijst is daarom te zien als een thermometer. Even kijken hoe het gaat.

Tips voor afname

  1. Bespreek met de leerlingen dat deze lijst vertrouwelijk ingevuld moet worden. Hun naam moet er wel op, want anders kun je er geen individueel vervolg aan geven.
  2. Nodig de leerlingen uit om zo open en eerlijk te zijn als dat zij durven.
  3. Richt je lokaal zo in dat je leerlingen dit ook echt individueel in kunnen vullen.
  4. Het moet op dat moment en kan niet als huiswerk.
  5. Stel een redelijke tijdslimiet. Het gaat om het meten van het moment en het onderbuik gevoel.

Wat te doen na afname

Dit is aan iedere leraar om zelf te bepalen op welke manier je hier een vervolg aan kunt geven. Als je houdt van statistiek kan het geen kwaad om te turven hoe vaak een bepaalde uitslag voorkomt. Als je liever kwalitatief te werk gaat kun je met name de opmerkingen en gevoelens leidend laten zijn. Wat suggesties:

  • Verwerk de resultaten in een Excel tabel. Hier kun je anoniem de gemiddelde scores laten zien. Let wel op: als je klas uit twee uitersten bestaat (de helft voelt zich onveilig, de andere helft veilig) krijg je een gemiddelde score. Gemiddelden zijn dus misleidend.
  • Nodig bepaalde leerlingen uit tot een individueel gesprek op basis van de uitkomsten van de vragenlijst.
  • Formuleer actiepunten met de klas en leg deze ergens vast: in de agenda’s of op een vel papier. Refereer hier de komende tijd aan. Neem dan na een maand weer de vragenlijst af om te kijken of er verandering is. Houd dit een paar maanden vol.
  • Laat een groep leerlingen een presentatie maken op basis van de algemene feedback. Deze “stuurgroep” gaat een voorstel doen om de sfeer te verbeteren in de klas.

 

Opmerking: als je met deze fiche aan de slag gaat, raad ik aan om te kiezen voor maximaal ‘4’ opties en geen ‘5’. Doordat er bij een oneven getal een ‘midden’ is, kunnen kinderen ook ‘onbeslist’ overkomen en dat geeft dan weer een zeer vertekend beeld.

Vragenlijst

Bron: www.lerenleukermaken.nl 

Aanslagen in Parijs: hoe hiermee omgaan in de klas?

Vrijdagavond 13 november 2015 werd Parijs, de Franse hoofdstad, opgeschrikt door terroristische aanslagen. Maandagmorgen zullen de kinderen wellicht met heel wat vragen de klas binnenkomen.  Het is dan belangrijk om ze nieuws op maat te bezorgen. Karrewiet heeft alvast het nieuws op kindermaat klaar. Anderzijds is het ook interessant om zeker te verwijzen naar de speciale uitzending rond bang of triest

Wat er verder toe doet:

WEES EERLIJK

Hoe lastig de vragen soms zijn, wees steeds eerlijk! Kinderen vertrouwen op de juiste info van hun meester of juf. Probeer de kinderen te vertellen wat je weet. (Je kan het natuurlijk wel degelijk inkleden)

 

ZORG ERVOOR DAT KINDEREN BIJ IEMAND TERECHT KUNNEN MET VRAGEN

Laat de kinderen weten dat ze steeds bij jou, of bij een andere vertrouwenspersoon terechtkunnen als ze vragen hebben of hun ei kwijt willen.

 

HANDVATEN VOOR HET GESPREK IN DE KLAS

  • Trek zelf als leerkrachten niet te snel conclusies in het debat. Laat de leerlingen vooral zelf vertellen.
  • Laat leerlingen vanuit zichzelf spreken. ‘Mijn mening is…’, ‘ik vind…’ i.p.v. veralgemeniseringen als ‘alle … zijn’. Stel veralgemenisering in vraag. Wie bedoel je? Zijn alle … zo? Wie is er niet zo?
  • Het is heel belangrijk dat islamitische scholieren niet aangesproken worden op hun moslim zijn en specifiek als moslim worden gevraagd naar hun mening over de moorden. IS en Al Qaeda zijn even representatief voor de moslimwereld als de moorden van de Ku Klux Klan voor de westerse wereld.
  • Het overgrote deel van de moslims belijden een islam die tegen geweld is, ook mensen die strikte geloofsregels volgen. Identificeer ook daarom de islam niet als de schuld van de moorden. Dit kan in de klas grote gevolgen hebben voor de positie van islamitische leerlingen in de groep. Je kan polarisering tegengaan door leerlingen laten vertellen of op internet laten zoeken naar voorbeelden van positieve, menslievende islamitische boodschappen en initiatieven.

 

www.schoolzonderracisme.be

 

12 tips om te praten over de aanslagen in Parijs:

  1. Wees je bewust van je eigen gevoelens wanneer je met je kinderen in gesprek gaat over een moeilijk en complex onderwerp. Het is fijn als je met de emoties onder controle zo’n gesprek aan kunt gaan.
  2. Laat het kind het gesprek leiden. Stimuleer het kind om te vertellen wat het heeft gehoord, wat de zorgen en angsten zijn. Vertel dat alle vragen gesteld mogen worden eb besteedt uitgebreid aandacht aan de emoties die het kind voelt.
  3. Wanneer kinderen stil zijn betekent het niet dat ze niet meekrijgen wat er gebeurt. Alle kinderen zijn verschillend en sommigen voelen zich niet comfortabel wanneer ze hierover praten. Geef je kinderen aan dat ze altijd bij je terecht kunnen wanneer ze vragen hebben. Soms komen kinderen wat later met vragen. Dit kan komen doordat ze het nieuws later oppakken of omdat ze op school opnieuw geconfronteerd worden met het nieuwsfeit.
  4. Radio, tv en internet geven ons 24 uur per dag nieuws: stel een limiet. Al gauw zijn we heel veel uren per dag met het nieuws bezig wanneer er iets heftigs gebeurt. Kinderen krijgen hier veel van mee, ook al lijken ze geen aandacht te hebben. Het is goed om gezette tijden aan te houden voor het kijken van nieuws.
  5. Bespreek specifieke angsten. Kinderen kunnen angstig worden van dit soort situaties. Ze betrekken het bijvoorbeeld op hun eigen leven. Parijs is niet ver weg. Misschien zijn ze er geweest. Eurodisney: het komt echt hun belevingswereld binnen. Sussen en zeggen: ‘ maak je geen zorgen, er zal on niets gebeuren’  heeft geen zin. Kinderen voelen het aan wanneer je valse of onrealistische zekerheden geeft. Wat wel interessant is om samen met het kind te bekijken wat we tegenover angst kunnen zetten: vertrouwen, samenzijn, mooie dingen.
  6. Bespreek wat er allemaal wordt gedaan om iedereen in veiligheid te houden. Je kunt uitleggen dat je als ouder alles doet om je kinderen veiligheid te bieden. Dat de politie in Frankrijk er alles aan doet om de mensen in veiligheid te brengen en dat de politie in Nederland ook zorgt voor veiligheid.
  7. Houd de leeftijd van je kind in de gaten. Jonge kinderen kunnen nog magisch denken, kinderen van zes zijn erg geïnteresseerd in feiten. Weer oudere kinderen (9 jaar) kunnen gruwelen bij de feiten. En pubers zijn bezig met een losmakingsproces (op eigen benen staan).
  8. Detailmanagement is belangrijk. Je kunt er over praten met kinderen, dit is belangrijk. Kinderen hoeven niet alle details te weten. Maak hierin een keuze.
  9. Leg de zeldzaamheid van dit soort gebeurtenissen uit. Je kunt misschien niet zeggen dat het nooit meer zal gebeuren. Je kunt wel duidelijk maken dat dit soort gebeurtenissen zeer zeldzaam zijn. 
  10. Onderzoek mogelijkheden om weer rustig te worden. Uiteraard ken je als ouder je kind het beste en weet je wat het kind afleiding en ontspanning geeft. Samen met het kind brainstormen kan natuurlijk ook. Mijnzoon van 9 wordt rustig wanneer hij het liedje van Kinderen voor Kinderen luistert ‘ Als ik de baas zou zijn van het journaal’. Hij bedenkt dan allemaal leuke dingen die hij in het nieuws zou willen vertellen. Als tegenhanger van al het nare nieuws.
  11. Houd je aan de routine van de dag en breng tijd samen door. Wanneer kinderen angstig zijn is het goed om tijd samen door te brengen. Ook de routine van de dag geeft kinderen veiligheid.
  12. Wanneer je het nieuws ziet, benadruk dan wat de hulpverleners allemaal doen. Dat er zoveel mensen zijn die helpen, dat er zoveel mensen zijn op de wereld die zorgen voor een ander!

 

http://www.mijngoudentraan.nl/2015/11/14/met-kinderen-praten-over-de-aanslagen-in-parijs-12-tips/